The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
In this section we'll try to give you a fairly comprehensive overview of the Gaelic prepositions - including some of the more obscure issues and a fresh view on some old friends.
But before we start, a quick anecdote about rules in language.
Linguists will tell you that some languages are PRO-drop languages and some are not. PRO stands for 'pronoun' and PRO-drop means that in some languages you're permitted to drop the pronoun in a sentence. Generally, this is allowed because the verb alone already marks the grammatical person (i.e. you, me, he, they etc.). Spanish is a PRO-drop language in which you can either say yo tengo una cebra or tengo una cebra and both mean "I have a zebra." On the other hand, linguists will tell you that English is not a PRO-drop language, never ever, ever. Or is it? This morning, I asked my partner a question: "have you ever used the word "prune" as an insult?" The answer came straight back: "might have done". Can YOU see a pronoun anywhere? I can't. Anyway, this isn't a blog, but I thought I'd remind us all that languages are unruly things. While there are rules that you can learn and follow, they rarely apply in 100% of cases. Still, 99% isn't bad either, is it?
For the most part, they're arranged in groups according to their first element, for example, for mu choinneimh, look under mu.
How to remember them? Wellll... I get asked that a lot. I've tried but it may not be everyone's cup of sùgh an eòrna - but just in case.
À
à |
[a]
|
às an |
[as əN(ʲ)]
|
|
asam |
[asəm]
|
asad |
[asəd]
|
às |
[as]
|
aiste |
[aʃdʲə]
|
asainn |
[asɪNʲ]
|
asaibh |
[asɪv]
|
asta |
[asdə]
|
Aig
aig |
[ɛgʲ]
|
aig an |
[ɛgʲ əN(ʲ)]
|
|
agam |
[agəm]
|
agad |
[agəd]
|
aige |
[ɛgʲə]
|
aice |
[ɛçgʲə]
|
againn |
[agɪNʲ]
|
agaibh |
[agɪv]
|
aca |
[axgə]
|
Aig + possessive pronoun
'gam |
[gam]
|
'gad |
[gəd]
|
'ga |
[ga]
|
'ga (h-) |
[ga (h)]
|
'gar (n-) |
[gar (n)]
|
'gur (n-) |
[gar (n)]
|
'gan |
[gan]
|
Air
More about air
air |
[ɛrʲ]
|
air an |
[ɛrʲ əN(ʲ)]
|
|
orm |
[ɔrɔm]
|
ort |
[ɔRʃd]
|
air |
[ɛrʲ]
|
oirre |
[ɔRə]
|
oirnn |
[ɔːRNʲ]
|
oirbh |
[ɔrʲɪv]
|
orra |
[ɔRə]
|
Ann an
More about ann an
ann an |
[ãũN əN(ʲ)]
|
anns an |
[ãũNs əN(ʲ)]
|
|
annam |
[ũNəm]
|
annad |
[ũNəd]
|
ann |
[ãũN]
|
innte |
[ĩːNʲdʲə]
|
annainn |
[aNɪNʲ]
|
annaibh |
[aNɪv]
|
annta |
[ãũNdə]
|
Ann an + possessive pronoun
'nam |
[nam]
|
'nad |
[nad]
|
'na |
[na]
|
'na (h-) |
[na (h)]
|
'nar (n-) |
[nar (n)]
|
'nur (n-) |
[nar (n)]
|
'nan |
[nan]
|
De
More about de
de |
[də]
|
dhen / dhen an |
[ʝɛN(ʲ)] / [ʝɛnəN(ʲ)]
|
dhìom |
[ʝĩə̃m]
|
dhìot |
[ʝied]
|
dheth |
[ʝe]
|
dhith |
[ʝi]
|
dhinn |
[ʝĩNʲ]
|
dhibh |
[ʝiv]
|
dhiubh |
[ʝu]
|
Do
do |
[də]
|
dhan / dhan an |
[ɣaN(ʲ)], [ɣanəN(ʲ)]
|
|
dhomh |
[ɣɔ̃]
|
dhut |
[ɣuhd]
|
dha |
[ɣa]
|
dhi |
[ʝi]
|
dhuinn |
[ɣɯ̃ĩNʲ]
|
dhuibh |
[ɣɯiv]
|
dhaibh |
[ɣaiv]
|
Eadar
eadar |
[edər]
|
eadar an |
[edər əN(ʲ)]
|
|
eadarainn |
[edərɪNʲ]
|
eadaraibh |
[edərɪv]
|
eatarra |
[ehdəRə]
|
Fo
fo |
[fɔ]
|
fon / fon an |
[fɔN(ʲ)] / [fɔnəN(ʲ)]
|
|
fodham |
[fo.əm]
|
fodhad |
[fo.əd]
|
fodha |
[fo.ə]
|
foidhpe |
[foihbə]
|
fodhainn |
[fo.ɪNʲ]
|
fodhaibh |
[fo.ɪv]
|
fodhpa |
[fohbə]
|
Gu
gu |
[gu]
|
gun chun an |
[gunəN(ʲ)] [xunəN(ʲ)]
|
|
thugam |
[hugəm]
|
thugad |
[hugəd]
|
thuige |
[hɯgʲə]
|
thuice |
[hɯçgʲə]
|
thugainn |
[hugɪNʲ]
|
thugaibh |
[hugɪv]
|
thuca |
[huxgə]
|
Le
le |
[le]
|
leis an |
[leʃ əN(ʲ)]
|
|
leam |
[ləm]
|
leat |
[lahd]
|
leis |
[leʃ]
|
leatha |
[le.ə]
|
leinn |
[lẽĩNʲ]
|
leibh |
[leiv]
|
leotha |
[lo.ə]
|
Mu
mu |
[mə]
|
mun / mun an |
[muN(ʲ)] / [munəN(ʲ)]
|
|
umam |
[ũməm]
|
umad |
[ũməd]
|
uime |
[ɯ̃imə]
|
uimpe |
[ɯ̃imbə]
|
umainn |
[ũmɪNʲ]
|
umaibh |
[ũmɪv]
|
umpa |
[ũːmbə]
|
O
o |
[ɔ]
|
on / on an |
[ɔN(ʲ)] / [ɔnəN(ʲ)]
|
|
uam |
[uəm]
|
uat |
[uəhd]
|
uaidhe |
[uajə]
|
uaipe |
[uəihbə]
|
uainn |
[ũə̃ĩNʲ]
|
uaibh |
[uəiv]
|
uapa |
[uəhbə]
|
Ri
More about ri
ri |
[rʲi]
|
ris an |
[rʲiʃ əN(ʲ)]
|
|
rium |
[rʲum]
|
riut |
[rʲuʰd]
|
ris |
[rʲiʃ]
|
rithe |
[rʲi.ə]
|
r(u)inn |
[rɯ̃ĩNʲ]
|
r(u)ibh |
[rɯiv]
|
riutha |
[ru.ə]
|
Tro
tro |
[trɔ]
|
tron / tron an |
[trɔN(ʲ)] / [trɔnəN(ʲ)]
|
|
tromham |
[trɔ.əm]
|
tromhad |
[trɔ.əd]
|
troimhe |
[trɔjə]
|
troimhpe |
[trɔihbə]
|
tromhainn |
[trɔ.ɪNʲ]
|
tromhaibh |
[trɔ.ɪv]
|
tromhpa |
[trɔ̃hbə]
|
Thar
thar |
[har]
|
thar an |
[har əN(ʲ)]
|
|
tharam |
[harəm]
|
tharad |
[harəd]
|
thairis air |
[harʲɪʃ ɛrʲ]
|
thairte |
[haRʃdʲə]
|
tharainn |
[harɪNʲ]
|
tharaibh |
[harɪv]
|
tharta |
[haRʃdə]
|
Personal pronouns
mi |
[mĩː] |
[mi]
|
thu tu |
[uː] [duː] |
[u] [du]
|
e |
[ɛː] |
[ə]
|
i |
[iː] |
[i]
|
sinn |
[ʃiːNʲ] |
[ʃiNʲ]
|
sibh |
[ʃiːv] |
[ʃiv]
|
iad |
[iəd] |
[əd]
|
Personal pronouns with emphatic suffixes
mise |
[mĩʃə]
|
thusa tusa |
[usə] [dusə]
|
esan |
[ɛsən]
|
ise |
[iʃə]
|
sinne |
[ʃiNʲə]
|
sibhse |
[ʃiːvʃə]
|
iadsan |
[iədsən]
|
Possessive pronoun
mo chù |
[mə'xuː]
|
do chù |
[də'xuː]
|
a chù |
[ə'xuː]
|
a cù |
[ə'kuː]
|
ar cù |
[ər'kuː]
|
ur cù |
[ər'kuː]
|
an cù |
[əŋ'kuː]
|
Possessive pronoun with emphatic suffixes
mo chù-sa |
[mə'xuːsə]
|
do chù-sa |
[də'xuːsə ]
|
a chù-san |
[ə'xuːsən]
|
a cù-se |
[ə'kuːʃə]
|
ar cù-ne |
[ər'kuːnə]
|
ur cù-se |
[ər'kuːʃə]
|
an cù-san |
[ən'kuːsən]
|
Possessive pronoun with initial vowel
m' anam |
[manam]
|
d' anam |
[danam]
|
anam |
[anam]
|
a h-anam |
[ə'hanam]
|
ar n-anam |
[ər'nanam]
|
ur n-anam |
[ər'nanam]
|
an anam |
[ə'nanam]
|
Possessive pronoun with initial vowel and emphatic suffixes
m' anam-sa |
[manamsə]
|
d' anam-sa |
[danamsə]
|
anam-san |
[anamsən]
|
a h-anam-se |
[ə'hanamʃə]
|
ar n-anam-ne |
[ər'nanamnə]
|
ur n-anam-se |
[ər'nanamʃə]
|
an anam-san |
[ə'nanamsən]
|